Volgen of leiden?

06.07.2017

Een kleine twee weken geleden heb ik mijn 4-jarige opleiding tot gezondheidsconsulent volledig afgewerkt met de verdediging van mijn eindwerk, mijn boek ‘Leven is simpel, … maar niet altijd gemakkelijk’.

Terwijl ik naar Houthalen rij, bedenk ik me dat het toch wel een vreemd iets is… eindwerkVERDEDIGING. Ik geef zo vaak mee aan mensen om te stoppen met zichzelf te verdedigingen en verantwoorden. In de verdediging of verantwoording bevestig je namelijk heel vaak de aanval en onderliggend bevestig je je onzekerheid, lage zelfvertrouwen of lage zelfwaarde. Ik heb helemaal niet het gevoel dat ik mijn werk ga verdedigen. Ik heb er veeleer zin in en ga mijn boek met enthousiasme en trots voorstellen. Nee, stress ervaar ik niet, integendeel.

Mijn gedachten gaan naar het huidige onderwijs. Ook daar wordt er verwacht dat kinderen en jongeren zich  bewijzen en verdedigen. Punten moet je verdienen. En eigenlijk kunnen we er geen verdienen, we kunnen er alleen maar verliezen. We starten namelijk met 100%  en kunnen alleen maar punten verliezen door het maken van ‘fouten’. Sterk demotiverend voor velen.

Hoeveel sterker zou het niet zijn om te mogen uitkijken en verlangen naar proeven, examens, toetsen, spreekbeurten, papers en eindwerken? Hoeveel sterker zou het niet zijn mochten we een leercultuur creëren die maakt dat we dit ervaren als kansen. Kansen om enthousiast te mogen zijn over wat we geleerd, gecreëerd, gemaakt of onderzocht hebben? Hoeveel sterker zou het niet zijn dat ons geleerd wordt om op en over onszelf te reflecteren en onszelf en ons eigen pad te ‘evalueren’ via de wegwijzers en signalen van het leven zelf? Hoeveel sterker zou het niet zijn trots te mogen zijn op hoe we zijn omgegaan met ons eigen ‘falen’? Hoeveel sterker zou het niet zijn dat we onszelf punten mogen geven? Ik geloof echt dat dit kan, hoe jong een kind ook is.  En is het eigenlijk wel nodig om punten te geven/krijgen? Vanwaar komt het dat een leerkracht, trainer, docent, coach, professor of jurylid kan en mag bepalen wat iemands werk, iemands resultaat en in het verlengde hiervan iemand als persoon waard is? Want dat is uiteindelijk wat het gevolg is: iemand voelt zich als mens gezien, gewaardeerd en succesvol of mislukt, gefaald en ondergewaardeerd.

Terug naar mijn eindwerk’verdediging’. Eén van de juryleden zit er vrij intimiderend bij en heeft ook de bijhorende ‘stevige’ uitstraling. Ik noem hem in dit schrijven Marc. Marc richt zich tot mij met een doordringende blik en de woorden ‘Ik heb me blauw geërgerd aan je boek en vooral aan al die blogs. Wat staat dit in godsnaam te doen in je boek? Ik erger me er mateloos aan dat mensen tegenwoordig altijd maar iemand nodig hebben die ze kunnen volgen. Zijn mensen dan zo zwak dat ze hun eigen weg niet kunnen gaan? En als jij vindt dat diploma’s en dergelijke niet belangrijk zijn, waarom start je dan in je voorwoord met te zeggen welke diploma’s je allemaal zelf hebt?’ … En zo gaat hij nog even door…

Hij moet mijn kalmte gevoeld hebben … en die was er echt. Ik heb intussen dan ook al tal van kansen gehad in het leren omgaan met weerstand. En zonder dat ik nog maar iets gezegd heb, keert er al iets bij Marc… ‘Ja, jij schrijft natuurlijk dat die ergernis iets over mezelf zegt’ … Ik knik rustig en vraag op welke vraag hij eerst een antwoord wil.

Ik vertel hem over mijn intentie van het schrijven van blogs en de verwerking hiervan in mijn boek. Dat het veeleer mijn bedoeling is om te inspireren dan een ‘rolmodel’ te zijn. Dat mijn leven zelf mijn inspirator is en ook het fundament van alles wat ik professioneel opbouw en ontwikkel. Ik bevestig hierin dat ook ik helemaal niet sta voor het ‘volgen’ van iemand, integendeel zelfs. Van zodra ik voel dat mensen op één of andere manier naar me ‘opkijken’, voel ik me ongemakkelijk. Nee het is net mijn doel om vanuit eigen levenservaringen anderen te inspireren en bepaalde inzichten mee te geven die ieder voor zich kan vertalen naar zijn of haar eigen leven. Ik vertel hem dat het net mijn doel is mensen hun eigen kracht te leren kennen en gebruiken. Dat het net mijn doel is mensen bewust te maken van het nemen van hun eigen verantwoordelijkheid en te komen tot zelf-leiderschap.

Nee, ik voel me helemaal geen coach, geen leraar en al zeker geen goeroe-achtig iemand. Wel een lerend, zoekend en soms worstelend iemand … want weet … ik leer net het meest van mijn en andere kinderen, van mijn ‘cliënten’, van mijn ‘aanvallers’, van mijn jury, van mensen die op mijn pad komen, mensen die mee wandelen, mensen die een wandelstok aanbieden, mensen die mijn pad hobbelig maken of zelfs helemaal proberen blokkeren. Ook ik ben blijvend ‘en route’, vandaar ‘compagnon de route’. Iemand die het ‘onderweg zijn’ zelf als doel op zich ongelooflijk boeiend vindt, iemand die LEEFT. Ja dat durf ik te beweren. En nee, ik heb de ‘waarheid niet in pacht’, …. ook al willen sommigen mensen andere mensen ‘beschermen’, zelfs ‘waarschuwen’ voor mij, voor waar ik voor sta, voor wat ik zeg en schrijf. Want nee, ik ga niet veel uit de weg. Via via hoorde ik dat een blog’volg’ster zei dat ik schrijf over zaken die er toe doen maar waar niemand over schrijft of durft schrijven. Dat wat ik schrijf niet evident is, maar voor haar al een paar keer een serieuze eye-opener is geweest.  Dat hoor ik graag, de ogen openen, mensen bewust maken zodat ze niet meer ‘blindelings’ leven. Of hiertoe althans de kans toe krijgen. Want als je ‘ogen wil openen’ moet je ook kunnen leven met de gevolgen van zij die ‘de ogen liever gesloten houden’.  ‘Eye opener’ zou dat ook niet staan op een visitekaartje in plaats van bijvoorbeeld coach? 😊

En waarom zouden ogen geopend moeten worden? Tja, hier kunnen boeken over geschreven worden. Misschien komt de kern van het probleem er wel op neer dat we ons hebben leren aanpassen aan ‘systemen’ en dit een zeer nefaste impact heeft op kinderen en mensen. ‘Systeemgedrag’ leidt tot onevenwichten gaande van burn-out tot terrorisme. En misschien leidt het niet aanpassen aan systemen wel tot iets als bepaalde ‘leerstoornissen’?

Opvoeden, coachen, trainen… ik ervaar het als een gezamenlijke ontdekkingstocht waarbij je nooit weet wie nu leerling of leraar is. Het switcht constant. En ja, beste Marc, ook jij kwam als een leraar op mijn pad en je bent zelfs het ‘hoofd-inspiratie-personage’ van deze blog geworden 😊. Ik hoop dat je je er niet aan ergert als je het te horen of te lezen krijgt. En mocht het wel zo zijn, dan is ook dat helemaal ok. Maar ik denk dat het kan. Omdat het contact tussen ons zo mooi en sterk groeide tijdens die 45 minuten.

‘Tja, jij hebt mijn bevestiging niet nodig hé’ zegt hij me na een tijdje. ‘Nee’, antwoord ik hem, ‘jammer voor jou hé’.  Zelfs wat licht cynische humor kan en mag op een bepaald moment. Omdat we niet in een aanval-verdedigingspositie zijn terecht gekomen. Omdat we in verbinding zijn gegaan. Vanuit mijn verbinding met zijn ergernis naar verbinding met elkaar en van hieruit verbinding met de inhoud van mijn boek én blogs, … naar verbinding met Marc zijn kwetsbaarheid… Het wordt heel duidelijk voor de jury dat mijn leven, en dus ook de blogs in mijn boek écht dé basis zijn voor alles wat ik doe, creëer, zeg en schrijf. Marc keert helemaal. Mag ik je nog iets vragen? vraagt Marc. ‘Die illustraties zitten er toch vaak boenk op. Hoe maak jij ‘diene mens’ die illustreert voor jou wijs om tot zo’n treffende beelden te komen?  ‘Diene mens’, Naomi, hoef ik helemaal niets wijs te maken, want Naomi volgde vanuit haar eigen burn-out al mijn trajecten en intussen zijn haar illustraties haar eigen verwerking en wegwijzers geworden. Alle illustraties komen voort uit haar eigen proces. Iets ‘op commando’ tekenen wat ze niet voelt of wat niet goed voelt, lukt gewoon niet. Dus ook dit ontstaat allemaal uit het leven zelf. Niets is bedacht. Naar het einde toe, herhaalt Marc meerdere keren dat dit een les in nederigheid is voor hem. Hij bedankt me er zelfs voor. En nee, dat voelt niet als een toegeving van zijn kant of een overwinning van mijn kant. Dat voelt als een grote, imponerende man die de kracht van kwetsbaarheid toont.

De ‘verdediging’ eindigt met vragen vanuit hun interesse waar ik professioneel allemaal mee bezig ben. Ik geef hen ook de compagnon de route postkaartjes en kom in mijn doosje het frèle instant bedankkaartje van Naomi tegen. Mag ik je nog iets voorlezen Marc? vraag ik. Ik lees het kaartje, gedateerd op 13 oktober 2016 voor en zeg: ‘Dit kaartje is dé basis van waaruit het volledige compagnon de route verhaal is ontstaan.’ Alweer helemaal uit het leven gegroeid. Ik schreef er een blog over ‘waar een kaartje toe leiden kan’ (link toevoegen). Ik voel een diep respect van de voltallige jury. Ik voel ze denken ‘Hoe doet zij dat allemaal?’, zeker als ze horen wat er nog allemaal aankomt binnen Compagnon de route. ‘Sponsored by Duracel?’ vraagt Marc mij. ‘Sponsored’ door ‘op mijn pad’’ te zitten zeg ik hem… Laat je LEIDEN door je leven en VOLG  je hart-s-tocht, … energie, enthousiasme, voldoening, vervulling, … Je krijgt het er allemaal ‘gratis’ bij! Met deze woorden neem ik afscheid van de ‘jury’, die ik op geen enkel moment als een jury heb ervaren. Want daar kan je zelf voor kiezen. Wat een verschil met de tijd toen ik zelf leerling en student was. Wat voelde ik me toen zo vaak bang, onzeker, geïntimideerd, … door alle ‘Marc-juryleden’ die als leermeesters op mijn pad kwamen.  Zo zie je maar dat je zelf-vertrouwen echt kan leren!

Marc en ik kruisen elkaars pad op de parking. ‘Kom eens hier’ zegt hij … en hij geeft me een stevige, welgemeende knuffel. ‘Je zal nog vele mensen helpen met je boek!’ Met een wederzijds respectvolle blik nemen we afscheid.

Met een vervuld, gelukkig gevoel rij ik terug richting Marke. Weer wat beweging gebracht. Weer de kracht van acceptatie, van authenticiteit, van kwetsbaarheid en menselijke connectie mogen ervaren. Het is me de verre rit meer dan waard. Ik blik tijdens de terugrit ook met dankbaarheid terug op mijn vier jaar levensschool die ik reeds drie jaar geleden afmaakte. Ik had echter mijn diploma nog niet. Ik startte met Mens Sana na slechts 1 jaar studie. Ja, ik heb de job van ‘gezondheidsconsulent’ gedurende zes jaar zonder diploma uitgevoerd. Dus nee Marc, ik hecht niet veel waarde aan diploma’s en ja uiteraard wil ik liefst wel geopereerd worden door een chirurg met een diploma (mocht dat ooit nodig zijn).

Barbele

P.S. Graag laat ik je nog weten dat je ons ook kan ‘volgen’ of  laten ‘leiden’😊 via de facebookpagina  van compagnon de route  en  instagram (linken toevoegen)